Krommeniedijk

In de 10e eeuw werd het gebied vanaf de Crommeije ontgonnen. In 1280 werd de Westdijk gemaakt om het achterland te beschermen tegen het water. Waarschijnlijk was dit het begin van het ontstaan van het dorp Krommeniedijk (Crommeijedije). De Crommeije bevatte veel vis en de eerste bewoners waren waarschijnlijk vissers. In 1449 werd het dorp voor het eerst in schriftelijke bronnen genoemd. Rond 1500 bestond het dorp uit 300 inwoners: boeren, ambachtslieden, vissers, jagers en zeevaarders. In deze tijd was Krommeniedijk één van de grootste dorpen in de Zaanstreek en belangrijker dan Krommenie.

Vervallen dorp

Aan het eind van de 16e eeuw nam de bevolking in Krommeniedijk af, in tegenstelling tot Krommenie. Krommeniedijk bleef meer een boerendorp en deed niet mee aan de handel en industrie van Krommenie. In 1743 telde Krommeniedijk 492 inwoners. Krommenie was toen al groter. Het dorp veranderde in de tijd erna bijna niet. In 1845 werd Krommeniedijk beschreven als zeer vervallen met enkele boerenwoningen.

Stelling van Amsterdam

Pas met de aanleg van de spoorlijn van Wormerveer naar Uitgeest in de 19e eeuw veranderde het dorp door de betere bereikbaarheid. De bevolking groeide weer wat. In de 19e eeuw werd de Stelling van Amsterdam aangelegd. Deze stelling van forten, liniedijken en velden, liep pal langs Krommeniedijk.

Landelijk, groen en open karakter

Aan het begin van de 20e eeuw werden nog wat woningen aan het lint toegevoegd, ten oosten van het dorp. De bebouwing werd dichter, terwijl er altijd veel ruimte was tussen de panden. Dit is altijd zo gebleven. Krommeniedijk is een lintdorp langs een dijk gebleven met alleen bebouwing direct aan het lint. Er zijn veel doorzichten naar het open landschap. Er is dus een landelijk, groen en open karakter met richting de kerk zelfs een zeer agrarische uitstraling met stolpboerderijen.

Krommeniedijk (1912)

Krommeniedijk (1983)

Hoog contrastToegankelijkheidsverklaringGa naar Zaanstad.nl